Ο Τόπος Εκτέλεσης Καλαβρύτων είναι το σημείο όπου πραγματοποιήθηκε μία από τις πιο φρικτές σφαγές του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η Σφαγή των Καλαβρύτων, από τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής, στις 13 Δεκεμβρίου 1943. Η σφαγή αυτή θεωρείται ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής.
Ιστορία
Η τραγωδία στα Καλάβρυτα συνέβη ως αντίποινα για τη δράση των αντιστασιακών δυνάμεων στην περιοχή, οι οποίες είχαν προκαλέσει απώλειες στους Γερμανούς κατά τη Μάχη της Κερπινής. Οι γερμανικές δυνάμεις αποφάσισαν να εξαπολύσουν μια εκδικητική επιχείρηση στην περιοχή των Καλαβρύτων, η οποία ονομάστηκε “Επιχείρηση Καλάβρυτα”.
Στις 13 Δεκεμβρίου 1943, τα γερμανικά στρατεύματα συγκέντρωσαν τον ανδρικό πληθυσμό της πόλης, ηλικίας από 14 ετών και πάνω, και τους οδήγησαν στο Τόπο Εκτέλεσης, μια πλαγιά έξω από την πόλη. Εκεί, περίπου 500 άνδρες εκτελέστηκαν μαζικά με πυροβόλα όπλα. Σχεδόν όλοι σκοτώθηκαν, ενώ μόνο λίγοι κατάφεραν να επιβιώσουν παριστάνοντας τους νεκρούς. Οι γυναίκες και τα παιδιά της πόλης κλείστηκαν στο σχολείο, το οποίο οι Γερμανοί προσπάθησαν να κάψουν. Στη συνέχεια, η πόλη των Καλαβρύτων πυρπολήθηκε, και πολλά σπίτια και κτήρια καταστράφηκαν.
Το Μνημείο και ο Τόπος Εκτέλεσης
Ο Τόπος Εκτέλεσης, γνωστός επίσης ως Κόκκινος Σταυρός, βρίσκεται λίγο έξω από τα Καλάβρυτα, και είναι ένα σημείο βαθιάς ιστορικής μνήμης και συμβολισμού για τον ελληνικό λαό. Στο σημείο αυτό έχει ανεγερθεί μνημείο προς τιμήν των εκτελεσθέντων, με σταυρούς που αναπαριστούν τα θύματα. Στο κέντρο του μνημείου υπάρχει ένας μεγάλος λευκός σταυρός, ο οποίος δεσπόζει στον τόπο.
Κάθε χρόνο, στις 13 Δεκεμβρίου, πραγματοποιούνται εκδηλώσεις μνήμης, με την παρουσία των οικογενειών των θυμάτων και επισήμων, για να τιμηθεί η μνήμη των αδικοχαμένων. Ο χώρος λειτουργεί και ως τόπος προβληματισμού για τις φρικαλεότητες του πολέμου και τις συνέπειες της βίας.